Phần mềm mã nguồn mở (Open source software – OSS) là những phần mềm có mã nguồn (source) được công khai, cho phép bất cứ ai cũng có thể chỉnh sửa, thay đổi hay sử dụng mã nguồn này để phát triển ra các phần mềm khác.
Phần phềm mã nguồn mở được nhen nhóm từ những năm 50s, 60s của thế kỷ trước, dưới hình thức hợp tác giữa các lập trình viên. Tuy nhiên do những tranh cãi về pháp lý mà sau đó phần mềm mã nguồn mở không được phát triển và thay vào đó là sự chiếm thế của phần mềm mã nguồn đóng (độc quyền).
Đến năm 1985, khi Richard Stallman sáng lập Free Software Foundation (FSF) xây dựng dự án GNU Project cho ra mắt hệ điều hành GNU miễn phí (một nhóm các phần mềm và công cụ hướng dẫn thiết bị/máy tính). FSF mở ra thời đại mới cho phần mềm mã nguồn mở phần mềm mã nguồn mở.
Vào tháng 2/1998, hội nghị đặc biệt do Tim O’Reilly tổ chức với sự tham gia của những người đi đầu về công nghệ thời điểm đó và đi đến thống nhất thuật ngữ “mã nguồn mở”. Và cuối tháng đó, Open Source Initiative (OSI) là tổ chức phi lợi nhuận khuyến khích phát triển phần mềm mã nguồn mở được thành lập bởi Eric Raymond và Bruce Perens.
Một số phần mềm mã nguồn mở và mã nguồn đóng
Sự khác biệt giữa phần mềm mã nguồn mở và các loại phần mềm khác
Để phân định giữa phần mềm mã nguồn mở với các loại phần mềm khác cần dựa trên tính công khai của mã nguồn do lập trình viên/đơn vị sáng tạo ra quy định.
Nếu phần mềm mã nguồn mở công khai bộ mã nguồn cho mọi người cùng phân tích, sao chép và chỉnh sửa thì phần mềm mã nguồn đóng (độc quyền) lại ngược lại. Những phần mềm này chỉ cho phép những người đã tạo ra mới có quyền kiểm soát, bao gồm các thác tác truy cập, tìm lỗi, chỉnh sửa hay nâng cấp. Để sử dụng phần mềm độc quyền, người dùng phải đồng ý cam kết không tác động lên phần mềm ngoài phạm vi cho phép.
Phần mềm mã nguồn mở cũng phải đăng ký, được quy định tại các đơn vị quy chuẩn giấy phép mã nguồn mở phổ biến như Apache License, BSD license, GNU General Public License, GNU Lesser General Public License, MIT License…
5 phần mềm mã nguồn mở có thể thay thế cho các phần mềm độc quyền trả phí
Phần mềm mã nguồn mở là xu thế hiện nay. Nó có thể cung cấp đầy đủ tính năng cần thiết nhưng lại miễn phí. Dưới đây là 5 phần mềm mã nguồn mở phổ biến nhất mà bạn có thể sử dụng thay thế cho các phần mềm độc quyền trả phí.
Phần mềm mã nguồn mở OpenOffice
Phần mềm mã nguồn mở OpenOffice (openoffice.org)
OpenOffice là bộ công cụ cung cấp các ứng dụng văn phòng, có thể thay thế cho Microsoft Office. Nó bao gồm các chức năng như:
– Writer: soạn thảo văn bản thay cho Document
– Calc: Bảng tính thay cho Excel
– Impress tương tự Power Point
– Draw vẽ vector
– Math tượng tự như MS Equation Editor để soạn thảo công thức toán học
OpenOffice được đánh giá là ứng dụng văn phòng cơ bản phù hợp cho cá nhân và gia đình. Tuy nhiên, so với Microsoft Office, OpenOffice vẫn thiếu một số chức năng như Outlook – phần mềm quản lý email.
Phần mềm mã nguồn mở MediaPortal
Phần mềm mã nguồn mở MediaPortal team-mediaportal.com)
MediaPortal có thể thay thế cho Microsoft Media Center (MMC). Nó cung cấp các chức năng PVR, quản lý video, hình ảnh, nhạc và nghe radio. Giao diện của MediaPortal có thể thay đổi với nhiều skin miễn phí, đẹp mắt và chuyên nghiệp.
Tuy nhiên, MediaPortal vẫn chưa hoạt động ổn định nên với những người không chuyên về máy tính nên sử dụng MMC.
Phần mềm mã nguồn mở 7-Zip
Phần mềm mã nguồn mở 7-Zip (7-zip.org)
Có lẽ, 7-Zip là phần mềm mã nguồn mở quen mặt nhất với chúng ta, được tạo ra để thay thế cho WinZip. Nó được dùng để nén/giải nén định dạng ZIP, RAR, CAB và ISO.
Tương tự WinZip, 7-Zip còn có khả năng mã hóa những file nén cần bảo mật.
Phần mềm mã nguồn mở Mozilla Firefox
Phần mềm mã nguồn mở Mozilla Firefox (mozilla.com/firefox)
Tiếp tục là một cái tên quen thuộc. Mozilla Firefox có thời điểm vượt mặt Internet Explorer để chiếm vị trí trình duyệt phổ biến thứ 3 thế giới. Và so với trình duyệt web đến từ Microsoft thì Mozilla Firefox có nhiều tính năng ưu việt hơn và khả năng bảo mật cao.
Unikey – Phần mềm mã nguồn mở do người Việt phát triển
Unikey – Phần mềm mã nguồn mở do người Việt phát triển (unikey.org/)
Unikey là bộ góc tiếng Việt phổ biến nhất hiện nay, cung cấp nhiều bảng mã tiếng Việt và tính năng hữu ích. Phần lõi xử lý tiếng Việt Unikey Input Engine cũng được sử dụng trong các chương trình bàn phím mặc định của các hệ điều hành Linux, Mac OS X và đặc biệt cho các thiết bị iOS. Unikey có mã nguồn được mở theo giấy phép GNU (General Public License)
Theo NQ Computing tìm hiểu
>> Có thể bạn quan tâm: CURL là gì? Dự án phần mềm mã nguồn mở cURL
NQ Computing là nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây với chi phí thấp, được vận hành bởi VCCorp.
NQ Computing là một trong 4 doanh nghiệp nòng cốt trong “Chiến dịch thúc đẩy chuyển đổi số bằng công nghệ điện toán đám mây Việt Nam” của Bộ TT&TT; đáp ứng đầy đủ toàn bộ tiêu chí, chỉ tiêu kỹ thuật của nền tảng điện toán đám mây phục vụ Chính phủ điện tử/chính quyền điện tử.
Độc giả quan tâm đến các giải pháp của NQ Computing có thể truy cập tại đây.
DÙNG THỬ MIỄN PHÍ và NHẬN ƯU ĐÃI 3 THÁNG tại: Manage.NQ Newscloud
